Je hebt misschien al gemerkt op de website dat we je een nieuwe wijn voorstellen: La Pièce d’Or, van het uitstekende biodynamische wijndomein Les Clos Maurice.
Trouwens wist je dat 95% van onze wijnselectie een Bio of Eco label draagt?
Maar wat betekent dat nu eigenlijk: biologische, biodynamische of natuurlijke wijn?
Wat is biologische wijn ?
Biologische wijn is wijn gemaakt van biologisch geteelde druiven, d.w.z. zonder chemische producten. De wijnbouwers maken enkel gebruik van natuurlijke methoden om de druiven te laten groeien en te beschermen tegen ziekten en plagen.
Het onderhoud van de wijngaard gebeurt door de grond te bewerken met machines en met de hand, zonder chemische onkruidverdelgers (pesticiden en herbiciden). Voor de bemesting gebruikt men enkel organische meststoffen, zoals compost, en geen chemische kunstmeststoffen. En voor de bescherming tegen ziekten zijn alle chemische bestrijdingsmiddelen (fungiciden en pesticiden) verboden. Ook ligt de toegestane hoeveelheid sulfiet lager dan bij traditionele wijnbouw.
Label
Deze regels zijn vastgelegd door de EU. De controle gebeurt door onafhankelijke privé organismen, die aan de wijnbouwers een certificaat kunnen uitreiken. Op de fles zie je dan volgend logo:
Frankrijk kent ook nog enkele privé labels voor bio: Bio Cohérence en Nature & Progrès.
Wat is Haute Valeur Environmentale wijn ?
Als een wijnbouwer wil omschakelen van traditionele wijnbouw naar biologische wijnbouw, gaan er een aantal jaren over voordat de ondergrond zijn biologische evenwicht heeft gevonden. In die periode noemen we de wijnen niet biologisch maar ‘in reconversie naar bio’.
Label
In Frankrijk kunnen wijnbouwers tijdens die overgang het certificaat Haute Valeur Environmentale krijgen (letterlijk vertaald: hoge ecologische waarde), mits zij voldoen aan een aantal eisen. Op de fles zie je dan volgend logo:
Wat is biodynamische wijn?
Biodynamische wijn is biologische wijn, maar gaat een aantal stappen verder.
De biodynamische landbouw gaat ervan uit dat er niet alleen een relatie is tussen plant en aarde, maar ook tussen plant en heelal. De werkzaamheden in en rond de wijngaard en bij het wijn maken worden dus afgestemd op de stand van onze aarde tegenover de zon, de maan en de sterren.
In plaats van gewone compost gebruiken de biodynamische wijnboeren diverse samengestelde preparaten die op de grond en op de druivenranken verstoven worden om de grond te verrijken, de wijngaard in evenwicht te brengen en om onkruid en parasieten te bestrijden. Die preparaten zijn allerlei soorten compost, afkooksels en bereidingen op basis van dierlijke, plantaardige of minerale elementen (te vergelijken met homeopathische bereidingen).
Label
Het belangrijkste label voor biodynamische wijn is Demeter. Deze door de overheid erkende internationale organisatie certifieert na controle of voldaan is aan alle eisen. Op de fles zie je dan:
In Frankrijk bestaat ook nog het label Biodyvin voor biodynamische wijn.
Wat is natuurlijke wijn?
Natuurlijke wijn is niet gereglementeerd en heeft geen eigen label.
Het is wijn gemaakt van biologisch geteelde druiven die met de hand geoogst worden, en waarbij de wijnbouwer zo weinig mogelijk tussenkomt en de natuur zoveel mogelijk zijn gang laat gaan, in zowel wijngaard als vinificatiekelder: geen temperatuurregeling, geen toevoeging van fabrieksgisten, geen of toch zo weinig mogelijk toevoeging van sulfiet, geen rijping in nieuwe houten vaten, geen of minimale filtering…
Zijn biologische, biodynamische en natuurlijke wijnen beter dan andere?
Ze zijn alvast beter voor het milieu en voor de gezondheid, omdat er geen schadelijke chemicaliën worden gebruikt.
Maar zijn ze ook beter van kwaliteit?
Goed gemaakte natuurlijke wijn is de zuivere uitdrukking van het terroir en van de druif. Maar doordat de wijnbouwer niet kan terugvallen op additieven of sulfieten om mogelijke besmettingen en fouten tegen te gaan, vergt natuurlijke wijn maken heel veel van de wijnbouwer, die uiterst zorgvuldig en hygiënisch moet werken. Slechts weinig wijnbouwers slagen daar in. Jazzper Van Papeghem schreef in 2018 in zijn boek ‘Bio logisch! dynamisch! Natuurlijk?’: “Veel sommeliers, waaronder ik mezelf reken, beweren dat slechts 2 tot 3% van alle natuurlijke wijnen goed gemaakt of überhaupt drinkbaar zijn.” Sindsdien zijn de natuurlijke wijnen kwalitatief wel steeds beter worden.
En biodynamische wijn dan?
Niet iedereen kan zich vinden in de principes van biodynamische landbouw. Volgens een aantal wetenschappers is er weinig of geen verschil tussen biologische en biodynamische wijn. Wetenschappelijk onderzoek heeft echter ook aangetoond dat bij biodynamische domeinen het microbieel leven in de bodem merkelijk actiever is.
Zo goed als alle wijnmakers die overschakelen naar biodynamische landbouw blijven overigens ook biodynamisch werken. Bovendien zien zij vrij snel een verbetering van de weerstand van de planten en vooral van de levendigheid en kwaliteit van de bodem. En zonder gezonde bodem is het ecosysteem niet in balans en kunnen geen terroir- of kwaliteitswijnen gemaakt worden.
Persoonlijk ben ik van mening dat de meeste biodynamische wijnen kwalitatief beter zijn dan andere. Of dat komt door de biodynamische principes, of doordat de wijnbouwer in elke fase van de wijnbouw met meer aandacht en precisie te werk gaat, laat ik in het midden…
Waarom neem je zelf niet de proef op de som?
Graag hoor ik ook jouw mening! Stuur me een e-mail: marc@wijnstroom.be
Marc Verbeek
SOMMELIER